12 Φεβρουαρίου 2016

Μέριμνα για τις γυναίκες πρόσφυγες: ανάγκη ένταξης της διάστασης του φύλου στην πολιτική της Ε.Ε. για το προσφυγικό


Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, στο πλαίσιο της δικτύωσής της σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα ισότητας και υπό το πρίσμα της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στο μείζον θέμα του προσφυγικού, παρουσιάζει ορισμένα στοιχεία από τη δημοσιοποίηση της Έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με θέμα την υποδοχή των γυναικών προσφύγων και των αιτουσών άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, βάσει των οποίων:



 Η πλειοψηφία των ατόμων που αιτούνται άσυλο, εισέρχονται στην Ε.Ε. μέσω της Ελλάδας και της Ιταλίας, αλλά οι περισσότερες αιτήσεις ασύλου υποβάλλονται στη Γερμανία. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, το 2015, μέσω θαλάσσης έφθασαν στην Ε.Ε  1.015.078 άτομα, σε ποσοστά 58% άνδρες, 17% γυναίκες, 25% παιδιά, ενώ από τα στοιχεία του Ιανουαρίου 2016 παρουσιάζεται αύξηση του αριθμού των γυναικών προσφύγων σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2015: 49% άνδρες, 19% γυναίκες και 31% παιδιά.
Ο αριθμός των γυναικών και των παιδιών προσφύγων αντιπροσωπεύει το 55% του συνόλου των προσφύγων που έφθασαν στην Ε.Ε. από την 1-1-2016, ενώ από το 55%, οι γυναίκες αποτελούν το 21% αυτού.
(http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2016/536497/IPOL_STU(2016)536497_EN.pdf )

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, σύμφωνα με τις Οδηγίες 2013/33/ΕΕ, 2013/32/ΕΕ και 2011/95/ΕΕ, οι γυναίκες μπορούν να αναγνωριστούν ως πρόσφυγες, εάν έχουν υποστεί έμφυλη βία (π.χ. φυσική, σεξουαλική, ενδοοικογενειακή, απειλή για ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων).

Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, αναπτύσσει ήδη πρωτοβουλίες που άπτονται ζητημάτων ισότητας και αφορούν το προσφυγικό. Παράλληλα με τη συνεργασία της με διάφορους φορείς, στη ΓΓΙΦ λειτουργεί ομάδα εργασίας, στο πλαίσιο της σύνταξης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα των Φύλων(ΕΣΔΙΦ), για την εξέταση θεμάτων των γυναικών που υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις, μέρος της οποίας αποτελούν οι γυναίκες πρόσφυγες.

Η Γενική Γραμματέας, Φωτεινή Κούβελα, αναγνωρίζοντας το προσφυγικό ως ζήτημα ύψιστης σημασίας, τονίζει ότι «οι δράσεις της ΓΓΙΦ και η ανάπτυξη πολιτικών για τις γυναίκες πρόσφυγες, ανήκουν στην πρώτη γραμμή του σχεδιασμού της ΓΓΙΦ», επισημαίνοντας ότι «η ένταξη της διάστασης του φύλου στη διαδικασία χορήγησης ασύλου αποτελεί επιτακτική ανάγκη».

Επίσης,  λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες δυσκολίες των γυναικών, αναγνωρίζει ορισμένες πτυχές που χρήζουν ιδιαίτερης μέριμνας για τις γυναίκες πρόσφυγες, χαρακτηριστικότερες των οποίων είναι:

Ανάγκη παροχής επαρκούς πληροφόρησης των δικαιωμάτων των γυναικών και των παιδιών τους από το προσωπικό των κέντρων υποδοχής
ειδική κατάρτιση σε θέματα έμφυλων διακρίσεων για το προσωπικό του ασύλου
οι συνεντεύξεις των γυναικών - αιτούντων ασύλου να μη δίνονται παρουσία οικείων προσώπων, ώστε να μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα
Ύπαρξη ειδικών χώρων υποδοχής για τα παιδιά των γυναικών που αιτούνται άσυλο
Ύπαρξη ξεχωριστών θαλάμων για τη διαβίωση ανδρών και γυναικών, με εξαίρεση τις οικογένειες που επιθυμούν να μείνουν μαζί
Συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας
Δυνατότητα πρόσβασης των γυναικών σε ιατρική και ψυχολογική φροντίδα
Ιδιαίτερη μέριμνα στα νεαρά, ασυνόδευτα κορίτσια και γυναίκες για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου εκμετάλλευσης, υπό μορφή παροχής προστασίας,
από τρίτα πρόσωπα
Αποφυγή κράτησης στη φυλακή σε περιπτώσεις παιδιών, εγκύων και λεχώνων
Δυνατότητα πρόσβασης των παιδιών σε δομές εκπαίδευσης και εκμάθησης γλώσσας, κατά τη διάρκεια παραμονής τους σε κέντρα υποδοχής